Κομεκόν

Κομεκόν
(COMECON, COuncil for Mutual ECONomic Assistance). Αγγλοσαξονική συντομογραφία του Οικονομικού Συμβουλίου Αμοιβαίας Βοήθειας, οργανισμού που ίδρυσαν η πρώην Σοβιετική Ένωση (ΕΣΣΔ) και οι σύμμαχοί της, δηλαδή η πρώην Ανατολική Γερμανία (από το 1950), η Πολωνία, η πρώην Τσεχοσλοβακία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Μογγολία. Μετείχαν επίσης ως παρατηρητές η Βόρεια Κορέα, η Κίνα, το Βιετνάμ και η Κούβα. Είχε υπογραφεί παράλληλα (Σεπτέμβριος 1964) ένα είδος συμφωνίας σύνδεσης με την πρώην Γιουγκοσλαβία, η οποία προέβλεπε συνεργασία σε ορισμένους τομείς. Ο οργανισμός, που ιδρύθηκε το 1949 με έδρα τη Μόσχα, είχε σκοπό τη συνεργασία των κρατών-μελών, για την αρμονική ανάπτυξη της οικονομικής και εμπορικής δραστηριότητάς τους και με αυτό τον τρόπο την ανύψωση του βιοτικού επιπέδου των λαών τους. Σύμφωνα με το καταστατικό του (1960), διευθυντικά και εκτελεστικά όργανα της Κ. ήταν το συμβούλιο, η λαϊκή επιτροπή, οι μόνιμες επιτροπές και η γραμματεία. Στην εξέλιξη του οργανισμού αυτού διακρίνονται τρεις περίοδοι. Η πρώτη αφορά το χρονικό διάστημα 1949-54, κατά τη διάρκεια του οποίου η συνεργασία περιοριζόταν στο εξωτερικό εμπόριο. Κατά την περίοδο 1956-60 εφαρμόστηκε ένα κοινό σχέδιο ανάπτυξης, που βασιζόταν στην αρχή της αντισταθμιστικής βοήθειας από μέρους των πλουσιότερων χωρών προς τις φτωχότερες. Προγραμματίστηκε επίσης ειδίκευση της παραγωγής στις διάφορες χώρες. Μετά το 1962 η συνεργασία επεκτάθηκε στους τομείς της παραγωγής, των επενδύσεων, της χρηματοδότησης και της πίστης (η τελευταία προσφερόταν από την ΕΣΣΔ στις άλλες χώρες). Με τον τρόπο αυτό ενισχύθηκαν κάποιες βασικές βιομηχανίες (π.χ. οι ατομικές στην ΕΣΣΔ, οι ορυκτολογικές στην πρώην Γερμανική Λαϊκή Δημοκρατία και οι χημικές στην Πολωνία). Ωστόσο, από το 1960 και έπειτα άρχισε να εκδηλώνεται μια διαρκώς ογκούμενη τάση ανεξαρτητοποίησης από την ΕΣΣΔ, η οποία στην πραγματικότητα ήταν ο προμηθευτής και ο πελάτης όλων των μελών της Κ. Στο πεδίο αυτό εκδηλώθηκαν πολλές τάσεις, η πιο ακραία από τις οποίες ήταν αυτή της Ρουμανίας, η οποία από το 1965, ενώ εξακολουθούσε να αποτελεί μέλος της Κ., σύναψε οικονομικές και εμπορικές σχέσεις με πολλές χώρες έξω από την οργάνωση (στις οποίες περιλαμβάνονταν οι ΗΠΑ και η πρώην Δυτική Γερμανία). Παράλληλα, σημειώθηκε κάποια αποκέντρωση στον σχεδιασμό, ενώ στη συνέχεια ο γραφειοκρατικός έλεγχος έγινε λιγότερο άκαμπτος και ενισχύθηκε η τάση μετατροπής των επιχειρήσεων, ώστε να προσαρμοστούν καλύτερα στις συνθήκες της αγοράς. Κατά τα τέλη του 1968 η Κ. αφορούσε κυρίως τις βαριές βιομηχανίες, τις βιομηχανίες στερεών, υγρών και αέριων καυσίμων (κατασκευή αγωγού μεταφοράς τους) καθώς και τις ηλεκτρικές επιχειρήσεις. Μικρότερη φροντίδα δόθηκε προς τις ελαφρές βιομηχανίες και τις βιομηχανίες τροφίμων. Εξαιτίας κυρίως της αντίθεσης των συνδικάτων ήταν δύσκολη η πραγματοποίηση ενός κοινού σχεδίου για όλες τις σοσιαλιστικές χώρες· για παράδειγμα, αν και προβλεπόταν από το σχέδιο, οι Τσεχοσλοβάκοι εργάτες αντιτάχθηκαν στη μεταφορά τοπικών βιομηχανιών σε άλλες χώρες της Κ. Στις 28 Ιουνίου 1991 εκπρόσωποι των κρατών-μελών υπέγραψαν στη Βουδαπέστη την πράξη διάλυσής της, ακολουθώντας την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και των υπόλοιπων σοσιαλιστικών καθεστώτων της Ευρώπης.
* * *
η
το Συμβούλιο Αμοιβαίας Οικονομικής Βοήθειας (ΣΑΟΒ), η διεθνής οργάνωση οικονομικής συνεργασίας τών πρώην σοσιαλιστικών χωρών, που ιδρύθηκε το 1949, με κυριότερο στόχο την ανάπτυξη τών εθνικών οικονομιών, καθώς και τών εμπορικών σχέσεων μεταξύ τών χωρών-μελών της, και η οποία αυτοδιαλύθηκε το 1991.
[ΕΤΥΜΟΛ. Μεταφορά στην ελλ. ξεν. όρου, πρβλ. αγγλ. αρκτικόλεξο Comecon (COuncil for Mutual ECONomic Assistance)].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • συμβούλιο — το / συμβούλιον, ΝΜΑ [σύμβουλος] σύνοδος για σύσκεψη, για ανταλλαγή απόψεων και λήψη αποφάσεων (α. «δεν έγιναν γνωστές οι αποφάσεις τού συμβουλίου» β. «ἐξελθόντες δὲ οἱ Φαρισαῑοι συμβούλιον ἔλαβον», ΚΔ γ. «μεστὰ μὲν ἦν τὰ συμπόσια τοῡ βασιλέως,… …   Dictionary of Greek

  • τράπεζα — Ονομασία ιδρυμάτων που εκτελούν πολλές και διάφορες λειτουργίες: από το εμπόριο και την ανταλλαγή νομισμάτων και την κατάθεση χρημάτων έως την παροχή πιστώσεων και άλλων χρηματοδοτήσεων. Ιστορία. Πολλές τραπεζικές πράξεις έχουν την καταγωγή τους… …   Dictionary of Greek

  • Βουλγαρία — Κράτος της νοτιοανατολικής Ευρώπης, στη Βαλκανική χερσόνησο.Συνορεύει στα Β με τη Ρουμανία, στα Δ με τη (Νέα) Γιουγκοσλαβία (ΒΔ) και την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΝΔ), στα Ν με την Ελλάδα και την Τουρκία, ενώ Α βρέχεται από… …   Dictionary of Greek

  • Κούβα — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Κούβας Έκταση: 110.860 τ. χλμ. Πληθυσμός: 11.243.400 κάτ. (2001) Πρωτεύουσα: Αβάνα (2.181.500 κάτ. το 2001)Νησιωτικό κράτος της Καραϊβικής θάλασσας, στην Κεντρική Αμερική, μεταξύ του κόλπου του Μεξικού και της… …   Dictionary of Greek

  • Σέχου, Μεχμέτ — Αλβανός πολιτικός (Τίρανα 1913 1982). Τελείωσε τις σπουδές του στη Γαλλία και στη συνέχεια έλαβε μέρος στον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο. Έγινε αρχηγός του Γενικού Επιτελείου στρατού το 1946 και μπήκε στην πολιτική το 1948 και ανάλαβε τα καθήκοντα του …   Dictionary of Greek

  • Τσεχία — Συνορεύει στα βόρεια με τη Γερμανία και την Πολωνία, στα νότια με τη Αυστρία και στα νοτιοανατολικά με τη Σλοβακία.Όταν διασπάστηκε η Τσεχοσλοβακία, στη Δημοκρατία της Τσεχίας παρέμειναν το ιστορικό βασίλειο της Βοημίας, η Μοραβία και τμήμα της… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”